‘7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu ve 3. Kutup Şenliği’ başladı
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, tarihçe olarak bakıldığı zaman en sıcak yazların görüldüğünü belirterek, “Eylül ayı geçen yüzyılın en sıcak zamanıydı, 2023’ün 4 ayı ortalamaların üzerindeydi. Bu, tarihte ilk kez gözlemleniyor. Öğrencilerimizin bu sürece olan ilgisi ve sorumluluk alıyor olmalarını çok kıymetli buluyoruz.” dedi.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda düzenlenen 7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu ve 3. Kutup Şenliği, Yıldız Teknik Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştiriliyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın katılımıyla gerçekleştirilen etkinliğin açılışına, İstanbul Valisi Davut Gül, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, TÜBİTAK MAM Başkanı ve Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy, Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tamer Yılmaz ve çok sayıda öğrenci ile öğretmen katıldı.
Prof. Dr. Hasan Mandal, etkinliğin açılışındaki konuşmasında, çevresel anlamda küresel olarak olağan dışı bir dönem yaşandığını ifade ederek, bu süreç bir iklim olayı olarak gözükse de beraberinde getirdiği ekonomik etkilerin de gözlemlendiğini söyledi.
Bu etkilerin geleceğe doğru artan eğilimlerle devam edeceğini aktaran Mandal, “Bilim, orta ve uzun vadede çözüm bulmayı tercih eder. Şu anki ihtiyaçlar noktasında bilim ve aciliyeti eş zamanlı konuşuyoruz. 7 yıldır devam eden bu sempozyumlarımız bu anlamda çok kıymetli.” diye konuştu.
Mandal, Antarktika’daki deniz buzu seviyesinin yıllar içerisinde azaldığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Arktik kısmına baktığımız zaman ise şu anki olması gerekenden yüzde 72 daha az. 2050 yılına gelindiği zaman yaz aylarında Arktik tarafında ne yazık ki buzul göremeyeceğiz. Tarihçe olarak bakıldığı zaman en sıcak yazları görüyoruz. Eylül ayı geçen yüzyılın en sıcak zamanıydı, 2023’ün 4 ayı ortalamaların üzerindeydi. Bu, tarihte ilk kez gözlemleniyor. Öğrencilerimizin bu sürece olan ilgisi ve sorumluluk alıyor olmalarını çok kıymetli buluyoruz. Özellikle TEKNOFEST kapsamında yakın zamanda başlatmış olduğumuz iklim ve kutup araştırmalarının yarışmalarına olan ilgi, gençlerimizin katkısının bir göstergesi.”
Prof. Dr. Burcu Özsoy da kutup bölgelerinin gezegenin doğal döngüleri ve dolayısıyla insan yaşamı için oldukça kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Kutup bölgelerinin barındırdıkları kilometrelerce kalınlıktaki buz örtüsünün dünyadaki tatlı suyun büyük oranını içerdiğine işaret eden Özsoy, “Bundan daha önemlisi bu bölgeler, gezegenimizin iklimlerinin düzenlenmesi için son derece kilit bir rol oynamaktadır. Küresel ölçekteki okyanus akıntı sistemleri ‘dünyanın buzdolapları’ olarak adlandırabileceğimiz bu bölgelerde soğutulmakta, bütün akıntı dinamikleri ve dolayısıyla iklim parametreleri buralarda şekillenmektedir.” dedi.
Özsoy, son yıllarda sıklıkla şahit olunan seller, kuraklıklar, sıcak hava dalgaları ve ani sıcaklık değişimleri gibi ekstrem hava olaylarının, iklim değişikliğinin göz ardı edilemeyecek bir boyutta olduğunu göz önüne serdiğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Kutup bölgelerinde belki yerel bir etki olarak düşünebileceğimiz sıcaklık artışı, deniz buzunun azalması, buzulların erimesi gibi olaylar aslında dünyanın genelini etkilemektedir. Bu nedenle kutupların binlerce kilometreyle ifade edebileceğimiz uzaklığı, aslında kapımızın hemen önünde gerçekleşenlerle yakından ilişkilidir. Bu yüzden de bu bölgeler ve buralarda yaşanan değişimler bütün ülkelerin ve bütün insanlığın sorunudur. Bizler de bu konuda çözümün bir parçası olmak adına kutup bölgelerinde araştırma yapmayı kendimize görev biçerek düzenlediğimiz Kutup Bilim Seferleri’yle bu konularda geleceğimizin aydınlatılmasına katkılar sunuyoruz.
Aynı zamanda ülkemizin güçlü bilim potansiyelini bu bölgelere taşıyarak uluslararası bilim camiasına, özgün ve katma değeri yüksek çalışmalarla katkılar sunuyoruz. Ulusal Kutup Araştırmaları’nın 2017 yılında Sayın Cumhurbaşkanımızın himayeleriyle başlaması, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın uhdesinde olması, bu işe ülke olarak verilen değerin ve önemin bir sembolü olmuş hem de kutup bölgelerindeki araştırma faaliyetlerinin büyük bir ivme kazanmasına olanak sağlamıştır. Gerek katıldığımız uluslararası toplantılarda gerekse Türkiye’nin mercek altına alındığı makalelerde Türkiye’nin kutup araştırmaları konusundaki bu yükselişi dikkati çekmekte ve takdir toplamaktadır.”
Prof. Dr. Tamer Yılmaz ise 7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu ve 3. Kutup Şenliği’nde etkileyici bir atmosfer olduğunu dile getirerek Yıldız Teknik Üniversitesi ve kutupların bir araya getirilmesinden dolayı teşekkürlerini iletti.
Açılış konuşmalarının ardından Bakan Kacır tarafından “Cumhuriyetimizin 100. Yılında Kutuplarda Bilim Temalı Resim Yarışması”nda dereceye girenlere ödülleri takdim edildi.
Ülkede kuzey ve güney kutuplarında çeşitli bilimsel çalışmalar gerçekleştirmiş veya gerçekleştirmek isteyen araştırmacıların her yıl düzenli olarak bir araya geldiği Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu, bilimsel süreçleri ele alması sebebiyle araştırmacılar, akademisyenler ve öğretmenlere yönelik olarak düzenleniyor. Özellikle, lisansüstü ve lisans öğrencilerinin de etkinliğe katılımı tavsiye ediliyor.
Türkiye’nin hem Arktik hem de Antarktika’da yaptığı kutup bilimleri çalışmalarının eğitim ve farkındalık boyutuyla gençlerle buluşturulduğu Kutup Şenlikleri de bu yıl 3. kez gerçekleştiriliyor.
Şenlikte, kutuplarda araştırmalar yapmış bilim insanları tarafından popüler bilim seminerleri, kutuplarda çekilen Türk belgesellerinin gösterimleri, kutuplarda araştırmacıların çektiği çarpıcı doğa fotoğrafları sergisi, kutup bilimi atölyeleri, lise öğrencilerinin kutup proje sunumları, üniversitelerin kutup araştırma kulüpleri etkinlikleri ve kutup canlıları maskotları gibi etkinlikler yer alıyor.
İlkokul, ortaokul, lise, üniversite öğrencileriyle öğretmenlere açık olan şenliğe ücretsiz olarak katılım sağlanabiliyor. 7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu ve 3. Kutup Şenliği, yarın gerçekleştirilecek programların ardından sona erecek.